Focusgroep User Experience (UEX) uitgelicht
Wat zijn de marktontwikkelingen van de User Experience (UEX)? Wat gebeurt er bij klanten? Wat verlangen gebruikers van SAP om de beste gebruikerservaring te hebben? En hoe reageert SAP hierop? Dit is slechts een greep uit de vragen die de focusgroep User Experience van de VNSG bezighoudt. De redactie interviewde de voorzitter van de groep, Tamas Szirtes, en de secretaris, Henny Claessens, hierover.
Onderwerpen die in VNSG-focusgroep User Experience (UEX) aan de orde komen zijn onder meer design-trends, best practices en de SAP UI-technologie roadmap. Uiteraard worden er veelvuldig ervaringen uitgewisseld bij invoering van bijvoorbeeld Fiori, Mobile, UI5, Business Technology Platform, Portals, Design Thinking, et cetera. Henny Claessens was ruim twintig jaar werkzaam bij de Universiteit Maastricht als Integration Consultant. Zijn betrokkenheid bij de VNSG en bij meerdere VNSG-focusgroepen gaat terug tot in de jaren negentig toen SAP met R/3 in hoog tempo de markt veroverde.
Warp-speed
“In de begintijd van SAP waren tekstuele gebruikersinterfaces gangbaar (door SAP al vroeg als SAP GUI bestempeld ook al ontbraken in de allereerste versies van R/3 nog de grafische eigenschappen). Naar hedendaagse normen was de gebruikerskant nog ondergesneeuwd,” blikt Henny terug. “Toen Windows een succes werd ging SAP - in navolging van Microsoft - steeds meer aandacht aan grafische gebruikersinterfaces besteden. Maar de opeenvolgende versies van SAP GUI liepen altijd een paar jaar achter op Windows. En dat is feitelijk tot op de dag van vandaag nog steeds zo. Met de opkomst van HTML kwam naast SAP GUI eveneens SAP Portal in zwang. De echte ommekeer kwam uiteindelijk met SAP Fiori. Sommige gebruikers van SAP zijn vernieuwers, anderen daarentegen volgen op afstand. Inmiddels ontwikkelt SAP Fiori zich met lichtsnelheid in de richting van de cloud. Met dat laatste, dat SAP naar de cloud gaat, hebben veel klanten moeite. We staan nu op een kantelpunt: wie snel wil volgen doet er goed aan om de overgang naar de cloud te adopteren. Wie vasthoudt aan SAP on-premise wordt geconfronteerd met een steeds grotere uitdaging bij het volgen van de snelle ontwikkeling van de techniek.”
Fiori en S/4HANA
“De verwachtingen van gebruikers nemen echter toe,” vervolgt Tamas Szirtes. Hij is werkzaam als Group Innovation Director bij SOA People. Sinds 2015 is hij voorzitter van de focusgroep UEX, daarvoor was hij secretaris van deze groep. “Jongere mensen willen niet meer zo veel schermtraining volgen, voordat ze met SAP kunnen werken. Ze willen easy-to-use, zelfverklarend en intuïtief gebruik. Ze zijn immers gewend aan het downloaden van apps voor hun smartphones en tablets, terwijl SAP GUI nog ingewikkelde schermen gebruikt. De grote meerderheid van klanten kent SAP Fiori en vindt deze apps al dan niet gecombineerd met S/4HANA leuk. Ik zie veel organisaties die naar S/4HANA willen. Ze voelen ook de druk van het eind van support van SAP ECC in 2027 maar het is niet een zwart-wit-keuze; er zijn allerlei soorten klanten. SAP Fiori is een van de voordelen van S/4HANA. Door de overstap op dit nieuwe kernsysteem is ook de toename van SAP Fiori gestaag aan het groeien, maar niet heel snel. De meeste bedrijven die zijn gemigreerd naar S/4HANA zijn enthousiast over SAP Fiori, maar ze gebruiken soms nog de oude SAP GUI schermen omdat ze zo ‘lean’ mogelijk over zijn gegaan naar S/4HANA. Later wordt case-by-case beoordeeld welke SAP Fiori apps worden geactiveerd. Wanneer ze overgaan naar SAP S/4HANA Cloud hebben ze echter meteen 100% SAP Fiori. De verwachtingen ten aanzien van mobiele apps waren tien jaar geleden nogal hooggespannen. Echter: mobiel blijken we niet overal voor nodig te hebben, maar alleen voor dedicated tasks. Veel zaken zoals GPS, offline en scanning kun je ook in je browser doen. De kosten van native app-ontwikkeling zijn dan wel hoger.”
Keuzevrijheid
Wat zijn typische zaken waarin de mening van user groepen SAP beïnvloeden? Waar is SAP goed in en waarin minder goed? “SAP is goed in het state-of-the-art volgen van techniek en in het vroeg implementeren van techniek,” licht Henny toe. “Maar SAP was niet de eerste die met Fiori-achtige applicaties kwam. Als SAP eenmaal ergens mee begint, doen ze het wel goed en gaat het heel snel. Het bedrijf kiest er - vanwege de pluriformiteit van het klantenbestand - in de regel voor om belangrijke ICT-keuzes aan de klanten en hun adviseurs over te laten, hetgeen soms tot verwarring kan leiden. Met name wanneer een duidelijke toekomstvisie van de klant zelf tekortschiet. ”Zou wat minder keuzevrijheid vanuit SAP gemakkelijker zijn? Henny: “SAP moet beter ‘articuleren’. SAP zelf was ook lange tijd nog zoekende wat de cloud betreft. Het bedrijf was aan de late kant met de cloud, maar zeker sinds de overnames van SuccessFactors, Ariba e.a. ging het heel snel. Sommige klanten zagen deze trend vroeg en kozen al snel voor ‘cloud-tenzij’- resp. ‘cloud first’-beleid, maar zij waren niet talrijk. ‘De kat uit de boom kijken’ wordt nog steeds ruim gepraktiseerd. Amerikaanse bedrijven opereren in dit opzicht ambitieuzer.”
Vernieuwing of stabiliteit
Wat zou een aanbeveling zijn aan SAP? Tamas: “SAP zou er goed aan doen een duidelijke richting aan te geven welke userinterface je zou moeten gebruiken. Verder zou het installeren eenvoudiger moeten worden. SAP Fiori is veel geavanceerder dan SAP GUI (de apps zijn veel meer op bepaalde taken gericht, zoals ‘het oplossen van leveringsproblemen’ of ‘monitoren van inkoopcontracten’) maar de implementatie vereist ook een veel grotere inspanning. Wat SAP moet doen de komende jaren, is een moeilijke vraag. De techniek ontwikkelt zich snel, zeker in webtechnologie. Wat wil je als SAP vernieuwen en wat wil je stabiel houden, zodat de gebruiker het langer kan toepassen? Je wilt als klant niet achterblijven, maar het kost veel moeite om al die nieuwe technologieën in je landschap op te nemen. Als je naar de cloud gaat, dan doet de vendor dat voor je. On-premise is dat veel lastiger: tegen de tijd dat je alles hebt geïnstalleerd, is het alweer end of life.”
Utopia
“SAP Fiori is een heel complexe wereld in vergelijking met bijvoorbeeld Apple Safari,” vervolgt Henny. “Als daarvan een scherm verandert, schrikt niemand. Dat zou SAP idealiter ook moeten bereiken. Maar dat is moeilijk, omdat bedrijfsapplicaties zo complex zijn.” Tamas: “We komen van een portal-background zo’n twintig jaar geleden. Als gebruiker wil je single-sign-on voor SAP én non-SAP, schermontwerpen zoals je dat wilt, een look-and-feel zoals jij dat wilt en zowel mobiel als offline taken kunnen uitvoeren. De onderliggende technologie ontwikkelt zich echter vaak op een vrij disruptieve manier.” Zou SAP consistenter moeten zijn? “Een stabieler framework zou ideaal zijn, waarbij je onder de motorkap verandert. Dat is makkelijker in de cloud dan on-premise,” antwoordt Tamas. “Ja, maar de ontwikkelaars willen zien wat er is veranderd,” werpt Henny tegen. “Timeless software, die je steeds kunt veranderen zonder disruptie zou het Utopia zijn, maar dat is moeilijk te bereiken.”
Do it yourself!
Hebben jullie nog andere aanbevelingen voor SAP? “Ik ben benieuwd wat de uiteindelijke weerslag van de visie van SAP op Artificial Intelligence (AI) met betrekking tot User Experience (UX) gaat worden. Daarmee zou je minder schermen hebben: het systeem regelt het zelf allemaal. De beste user interface, is no interface,” grapt Tamas. “Low code waar SAP in investeert, is ook een interessante ontwikkeling. Daarmee zouden klanten zelf interfaces kunnen bouwen op een eenvoudige manier, zonder dat ze afhankelijk zijn van een vendor of hun IT-afdeling. Do it yourself! Het is misschien niet consistent, maar who cares?
De cloud en AI
”Zijn er nog andere trends, bijvoorbeeld AI? “Daarvoor is het nog heel erg vroeg,” antwoordt Tamas: “Er zijn een paar SAP-klanten in Nederland die al zo geavanceerd zijn. Verder zijn er nog enkele early adopters maar van een algemene adoptie is nog geen sprake.” Wat is jullie conclusie? Tamas: “SAP heeft altijd geworsteld met het optimaal helpen van business users, maar nu ziet het er veelbelovend uit. De voorafgaande tools waren te technisch: niet primair gemaakt vanuit het gezichtspunt van business users maar vanuit het gezichtspunt van developers. Het zou goed zijn als SAP op een andere manier user interfaces aanbiedt, zodat gebruikers die zelf kunnen samenstellen.” Henny sluit zich hierbij aan: “Dat is zeker een goed advies. Er is nog steeds een kloof tussen wat gebruikers willen en wat ze krijgen. De cloud en Artificial Intelligence (AI) zullen hierin een belangrijke en positieve rol gaan spelen.”
VNSG-focusgroep User Experience (UEX) |
Geïnterviewde: Tamas Szirtes, y Miedema, Voorzitter Focusgroep User Experience & Henny Claessens, Secretaris Focusgroep User Experience
Interview: Frans van Hoesel, VNSG
Tekst: Jon Hoofwijk, IT-tekstschrijver