SAP

VNSG | 25-9-2024 | 10 min

Klimaatverandering: Innovatieve SAP-gebruikerscases voor een duurzame toekomst

Vier grensverleggende VNSG Focusgroepen geven over de eerste Themadag Sustainability verslag

Klimaatverandering veroorzaakt nieuwe regelgeving en markteisen. Dit triggert sommige organisaties om hun processen te verduurzamen. De eerste VNSG themadag Sustainability, georganiseerd op 23 april 2024 in Kas Woerden, bracht circa honderd deelnemers samen om te discussiëren over de cruciale rol van duurzaamheid binnen bedrijven. Met de bijdragen van innovatieve experts én partner Capgemini en Delaware, werd het een inspirerende dag vol aaneengekoppelde oplossingen en versterkende inzichten.

Van historische tot moderne uitdagingen: De evolutie van duurzaamheid

VNSG lid - Jan Koster

Jan Koster, Sustainability Principal SAP, belichtte de historische ontwikkeling van duurzaamheid, van de vroege inzichten van Svante Arrhenius tot de hedendaagse uitdagingen en mogelijkheden.

Jan bracht historische inzichten naar het heden. Svante Arrhenius (1859 – 1927) was een van de eerste die de term duurzaamheid gebruikte. Hij voorzag de invloed van de menselijke activiteiten op het klimaat, onder andere door de uitstoot van CO₂.

Grenzen aan de groei werden in 1968 door de club van Rome en in 1972 in het boek ‘The limits to growth’ aangewezen. Toen was er de hoop dat we kunnen blijven bestaan als we onszelf limiteren. Ook de auteur, Jorgen Randers, is in 2023 pessimistisch: ons welzijn zal onvermijdelijk achteruitgaan.

klassieke ijsberg model Via het klassieke model, de ijsberg, maakte Jan ons ervan bewust dat we impact kunnen maken. Om te beginnen met short-term acties (de top van de ijsberg) én ten tweede door fundamenteel ander gedrag te adopteren (het deel van de ijsberg onder water).

Nieuwe SAP-softwareoplossingen helpen op een zo laag mogelijk business niveau de stuurinformatie te concretiseren. Deze vervolgstap is gebaseerd op schattingen met aannames en gemiddelden én kan de business helpen voortgang van duurzaamheidsdoelstellingen te identificeren en te monitoren.

Jan kwam uiteindelijk uit bij bedrijfsprocessen en systemen, die we op diverse punten moeten aanpassen. Dit is vergelijkbaar met acupunctuur waar niet één naald voldoende is.

Voorbeeld: de ‘Green Ledge’ voor nauwkeurige CO₂-berekeningen

SAP ERP S/4HANA met de ‘Green Ledger’ biedt bedrijven de mogelijkheid om CO₂-waarden vergelijkbaar met financiële controlling te berekenen. Data wordt vanuit diverse SAP-modules ingevoerd. Denk hierbij aan SAP Sustainability Control Tower (SCT), SAP Environment, Health & Safety (EH&S), SAP Sustainability Footprint Management (SFM) en SAP Sustainability Data Exchange (SDE), die uiteindelijk de ‘Green Ledger’ voeden.

Deze innovatieve SAP-softwareoplossingen helpen bedrijven om hun duurzaamheidsprestaties te monitoren, te sturen en te rapporteren. Hiermee dragen ze bij aan het concretiseren van zakelijke duurzaamheidsdoelstellingen.

Vier SAP-gebruikerscases in praktijk

1. Saint Gobain’s Oxygen-programma: Duurzaamheid in actie

VNSG lid - Erik Gouw Erik Gouw van Capgemini presenteerde hoe Saint Gobain SAP-oplossingen gebruikt om hun energieverbruik en CO₂-uitstoot beter te monitoren.

2. Nobian: Van gasverbruik tot ESG-rapportage

Ranjan Brahma presenteerde samen met Aries Kuiper Nobian’s uitdagingen en oplossingen bij het integreren van duurzaamheid in hun bedrijfsprocessen, met behulp van SAP ECC, SAP BW en Microsoft Power BI.

3. Efficiënte samenwerking en duurzame logistiek met het SAP Business Network

VNSG lid - Irfaan Adhien Irfaan Adhien, bestuurslid Focusgroep Supply Chain Management (SCM), demonstreerde hoe SAP Business Network helpt bij duurzame ketenbeheer, van tendering tot transport.

4. Delaware's toepassing van SAP Sustainability Control Tower (SCT)

VNSG lid - Apolline Herbinet Apolline Herbinet, Solution Lead Sustainability, Delaware France, demonstreerde hoe hun medewerkers bewuster van hun eigen CO2-footprint worden en hoe men tegelijkertijd aan Environmental, Social & Governance (ESG)-standaarden voldoet met SAP SCT.

Erik, kernteam lid Focusgroep Sustainability en SAP Sustainability Consultant bij partner Capgemini presenteerde de parallelsessie over ‘Duurzaamheid binnen de S/4HANA transformatie van Saint Gobain.

Het ‘Oxygen-programma’ van Saint Gobain zou moeten leiden tot het beter monitoren van energiegebruik en CO₂-emissie.

Na een uitgebreid onderzoek naar de behoeftes is er gekeken in hoeverre standaard SAP-oplossingen hierin kunnen voorzien, zoals SFM en S/4 EHS. Erik had een demo gemaakt om de footprint van groen glas (niet de kleur, maar duurzaam) te bepalen met SFM.

Deze oplossing wordt (nog) niet ingezet, mede omdat deelname aan RISE noodzakelijk lijkt.

Het bepalen van het energieverbruik en daarmee scope twee CO₂, wordt nu bepaald met het definiëren van activiteiten in de SAP finance module, waarin naast kosten ook kWh elektriciteit kan worden vastgelegd.

Voor LifeCycle Assesments (LCA) maken ze gebruik van stamgegevens en logistieke gegevens uit S/4HANA en analyseren deze met Sphera.

Ranjan, bestuurslid Focusgroep EHS en Solution architect bij Nobian, en Aries Kuiper, BI Solution architect bij Nobian, vertellen dat Nobian 1% van het Nederlandse gas verbruikt en daardoor doelwit is voor de duurzaamheid. Het groene boekje van Nobian is hun CSRD rapportage, inclusief feedback loep.

SAP S/4HANA is nog niet in gebruik en SAP EHS wordt uitsluitend voor product compliance gebruikt. Bestellingen voor gas en elektriciteit worden alleen bij de Nederlandse vestiging gebruikt, niet in Duitsland en Denemarken. Voor hun ‘Green Ledger’ zijn de goederenontvangsten en afgiftes de beste basis. Facturen kunnen daar een belangrijke rol bij spelen, maar de samenwerking met de finance afdeling is nog niet optimaal. Aries denkt dat business process redesign noodzakelijk is, om naast de financiële volledigheid ook alle goederenbewegingen via inkoop en verkoop processen in SAP te krijgen.

De financiële data in facturen vormen dan de bron en de meters op de site dienen dan ter verificatie (nu is het nog andersom).

Om voor 1-1-2025 klaar te zijn voor de verplichte ESG rapportage wordt nu gebruik gemaakt van SAP ECC, SAP BW en Microsoft Power BI.

Nobian heeft gekozen om niet activiteiten, maar materialen te gebruiken voor energy zoals gas en elektriciteit.

Daarmee kan de vraag over de energie en CO₂ per product worden beantwoord.

“We kunnen het niet alleen, net als bij defensie, daarom moeten we veel communiceren binnen en buiten systemen op een uniforme manier, zoals in SBN”, vertelt Irfaan.

Irfaan gaf een demonstratie van het SAP Business Network (SBN) en hoe Sustainability zich afspeelt in de hele keten.

Het begint al bij de tendering, vervolgens in het transport, die bijvoorbeeld via track & trace in SBN zichtbaar wordt.

Uiteindelijk krijg je als eindconsument de keuze: ‘Wacht ik een paar dagen op een levering?’

Zo kun je meewerken aan een kleinere CO₂ footprint.

Apolline presenteerde Delaware’s gebruikerscase met de SAP Sustainability Control Tower (SCT) online, dus duurzaam.

De SCT wordt ingezet om de bewustwording van Delaware’s medewerkers over hun footprint te vergroten.

De medewerkers zien op hun SAP Fiori launchpad een tile/app Sustainability staan, zo wordt Delaware’s CO₂ verbruik zichtbaar gemaakt.

Deze zelf ontwikkelde app maakt het mogelijk reistickets snel en eenvoudig te scannen en de CO₂-waarde per reis in te voeren.

Per team kunnen corporate social responsibility (CSR)-managers gedetailleerde rapporten opvragen, bijvoorbeeld over Green House Gas emissies.

De data komt uit SAP S/4HANA systemen, SAP SuccesFactors en csv-bestanden vanuit diverse externe systemen, bijvoorbeeld over lease auto’s, reizen, huurauto’s en elektriciteit.

Het project is binnen zes maanden in twee landen live gegaan en wordt binnenkort richting alle vestigingen in de wereld uitgerold. Teams Delaware koos SCT, omdat SCT aan diverse ESG-standaards voldoet, onder andere door ontwikkelde business content en die aansluit op hun SAP-omgeving.

De gereedschapskist voor duurzaamheid binnen SAP’s applicatiebeheer

VNSG lid - Eddy Koustons Eddy Kostons, bestuurslid Focusgroep Application Lifecycle Management (ALM) sprak over hoe tools zoals SAP Cloud ALM, LeanIX en SAP Signavio kunnen bijdragen aan duurzaamheid.

Eddy behandelde het thema duurzaamheid via de SAP-gereedschapsset, oftewel de vraag ‘Hoe kan application lifecycle management sustainability ondersteunen?’ Uit de gereedschapsset verdwijnt SAP Solution Management en nieuw zijn er SAP Cloud ALM, LeanIX en SAP Signavio. Uitganspunten om geclassificeerde verspillingen te voorkomen zijn de Japanse pilaren van het Toyota productie systeem: muda, muri, mura.

muda, muri, mura. Hier gelden volgende aspecten:

People: Geef mensen tooling om te kunnen meten of hun proces correct werkt.

Planet: Minder verstoringen leidt tot minder energieverbruik.

Profit: Minder verspilling betekent meer winst.

“Los verstoringen op voordat ze geld en/of energie kosten en eventueel problemen veroorzaken.”, adviseerde Eddy.

Zero-waste-regelgeving en circulaire economie

Slechts aan wetgeving voldoen of leren omdenken van lineaire naar circulaire economie?

VNSG lid - Arlette de Vegt Arlette de Vegt, Sustainability Consultant bij SAP Nederland, informeerde over initiatieven van SAP op het gebied van circulaire economie en zero waste. Dit was inclusief twee demo’s van SAP Responsible Design and Production en SAP Green Token.

Arlette sprak over de samenwerking van SAP met de Ellen MacArthur Foundation op het gebied van de circulaire (zero waste) in plaats van de huidige lineaire economie.

De wetgeving voor plasticverpakking is vaak een reden voor het rapporteren en het wijzigen van verpakking.

Echter blijkt de wetgeving sterk per land te verschillen.

Het vermijden van boetes zorgt op die manier voor een business case.

Aanschouwelijk gaf Arlette een demo over het monitoren, meten en acteren op het ontwerp van producten, met behulp van de BTP oplossing SAP Responsible Design and Production.

Ze vroeg ons om vrijwillig, zelfs zonder wet- en regelgeving meer aandacht aan repareerbaarheid en refurbishment te schenken.

Vervolgens behandelde Arlette het thema bulkproducten: grondstoffen, die gemixt worden en geen batchnummer hebben. Denk aan karton gemaakt van diverse bomen, waarbij het niet vast te stellen is welke boom in welk stuk karton is terechtgekomen. Hoe kom je dan tot een betrouwbare keten van gecertificeerde houtstromen?

De Regulation on Deforestation-free products (EUDR) wil die ontbossing voorkomen. SAP Green Token ondersteunt dit door per kleinste eenheid van het product een token te creëren, die via blockchain wordt doorgegeven. De eindproducten bevatten dan in een bepaalde massaverhouding van de grondstoffen, maar die verhouding geldt niet voor de afzonderlijke producten.

College-tour en vervolgstappen

VNSG Themadag Sustainability - College Tour 2024

Vervolgens kwamen vertegenwoordigers van de vier Focusgroepen samen voor een interactieve 'college tour', waarin ze hun inzichten deelden en vragen beantwoordden over de rol van duurzaamheid binnen hun specifieke domeinen.

ALM: Eddy Kostons noemde naast de drie P’s die hij in zijn sessie besprak ook SAP Signavio om processen te verbeteren.

EHS: Paul Hensgens benoemde de product safety als relevant voor duurzaamheid. Daarnaast is EHS een bron voor SFM.

SCM: Rens Gepkens gaf als voorbeeld de inkoop van kabels of transformatoren door Alliander, waarbij zij vragen om gerecyclede producten.

SUS: Erik Gouw vroeg zich af waarom voor Sustainability het nodig is over S/4HANA met RISE te beschikken.

VNSG lid - Theo Bolta Theo Bolta, onze energieke dagvoorzitter en VNSG bestuurslid, benadrukte het belang van kleine stappen en voortdurende inspanningen om duurzaamheid te bevorderen.

“Laten we kleine stapjes nemen. Maar we doen meer dan we uitdragen en er is nog veel werk te doen voor we duurzaam zijn.” Theo Bolta

Tenslotte werd na een benaderingsvraag de winnaar met de meeste ‘duurzaamheids-buttons’ bekendgemaakt. Met een netwerkborrel werd de eerste VNSG Themadag Sustainability succesvol afgerond.

---

De noodzaak voor duurzaamheid wordt steeds duidelijker en urgenter. SAP biedt diverse softwareoplossingen voor het vastleggen en rapporteren van CO₂, maar het succes hangt ook af van de creativiteit en samenwerking binnen bedrijven. Met nieuwe themadagen en initiatieven hopen we vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en samen te werken aan een duurzamere toekomst.

Afsluitende opmerking van Dirk-Jan:

De noodzaak tot verduurzamen wordt steeds duidelijker en urgenter.

De wens hieraan bij te dragen wordt vanuit medewerkers van bedrijven, klanten en regeringen steeds groter, maar is er alleen een business case als de wetgeving in hoge boetes voorziet?

Jan Koster gaf aan welke oplossingen SAP biedt voor het vastleggen en rapporteren van CO₂: Green Token, Sustainable Footprint Management, Sustainable Control Tower, Sustainable Data Exchange en binnen S/4HANA Cloud: EHS en Green Ledger.

Vanuit de klanten wordt met SAP ECC of S/4HANA voor het registreren van scope twee elektriciteit gebruik gemaakt van de activity types (CO, Finance) of materials (MM, goederen ontvangsten en afgiftes).

Wat mij hierbij opvalt, is dat klanten aan de ene kant vragen om een oplossing voor het rapportageprobleem, zoals voor ESG, en aan de andere kant creatieve oplossingen vinden met de beschikbare systemen (meestal nog niet S/4HANA Cloud).

Dirk-Jan Schenk Bestuurslid VNSG Focusgroep Sustainability

VNSG Focusgroep

Sustainability

Sluit je nu aan bij deze interdisciplinaire Focusgroep.

De VNSG Focusgroep Sustainability concentreert zich op het brede scala aan duurzaamheidsuitdagingen, met speciale aandacht voor SAP-gerelateerde oplossingen. We willen inzichten delen over het proces van het integreren van duurzaamheid in SAP-processen, vanaf het initiële dataladen tot aan het analyseren van de resulterende rapportages.

Meld je aan als lid van de VNSG Focusgroep Sustainability en blijf op de hoogte van toekomstige bijeenkomsten.

Artikel: Dirk-Jan Schenk, Bestuurslid VNSG Focusgroep Sustainability
Redactie & beeldmateriaal: Daniela Gaschler, VNSG Coördinator Communicatie & Content

Topics

VNSG

De Vereniging Nederlandstalige SAP Gebruikers (VNSG) is sinds 1988 hét platform voor alle Nederlandstalige SAP-gebruikers. De vereniging ondersteunt gebruikers bij het verhogen van de toegevoegde waarde van de SAP-software binnen hun organisatie. De belangrijkste pijlers hierbij zijn kennisdeling, netwerken, belangenbehartiging en beïnvloeding. Binnen de levendige gebruikerscommunity van de VNSG zijn 8500 SAP professionals actief die werkzaam zijn bij circa 700 verschillende bedrijven in Nederland. Naast een jaarlijkse congres organiseert de VNSG ieder jaar meer dan 100 evenementen, waaronder webinars, focusgroepmeetings, workshops en masterclasses over diverse SAP gerelateerde onderwerpen. VNSG: Verbindt. Versterkt.